Ιστορικό

Το Βιομηχανικό Μουσείο της Ερμούπολης (ΒΜΕ) ιδρύθηκε από τον Δήμο της Ερμούπολης με τη συνεργασία του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και με χρηματοδοτήσεις από την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία URBAN, το ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου, το Υπουργείο Πολιτισμού και τον Δήμο της Ερμούπολης.

Από την έναρξή του έως το 2010 το ΒΜΕ —με την πλήρη ονομασία: «Κέντρο Τεχνικού Πολιτισμού – Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης»— λειτούργησε ως «θεσμός»[1] υπαγόμενος στη Δημοτική Επιχείρηση Ανάπτυξης της Ερμούπολης (ΔΕΑΕ), που είχε ιδρύσει ο Δήμος. Με βάση αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου, διέθετε διοικητικό συμβούλιο, επιστημονικό συμβούλιο και αυτοτελή προϋπολογισμό. Από το 2003, βάσει 5ετούς προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού, του Δήμου Ερμούπολης και της ΔΕΑΕ, το 5μελές διοικητικό συμβούλιο συγκροτείτο από εκπροσώπους του Δήμου, του ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ και του ΕΙΕ, και ο προϋπολογισμός του ΒΜΕ χρηματοδοτείτο από το Υπουργείο Πολιτισμού και τον Δήμο της Ερμούπολης.[2] Η θέση του διευθυντή του ΒΜΕ, που προβλεπόταν από τις σχετικές αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου, καλύφθηκε μόνο στο διάστημα 2008-2011, χάρη σε χορηγία της Εθνικής Τράπεζας.

Το 2011 η ΔΕΑΕ (που είχε στο μεταξύ μετονομαστεί σε Δημοτική Επιχείρηση Κοινωφελούς Έργου Ερμούπολης – ΔΕΚΕΕ) καταργήθηκε. Σε μια πρώτη φάση δημιουργήθηκαν δύο Οργανισμοί, ο ΟΠΑΣ και ο ΟΠΑΚ. Το ΒΜΕ εντάχθηκε στον πρώτο (Οργανισμός Πολιτισμού Αθλητισμού Σύρου). Το 2013 οι δύο οργανισμοί συγχωνεύτηκαν αλλά στη συνέχεια (2014) καταργήθηκαν επίσης. Έκτοτε το ΒΜΕ υπάγεται στην αρμοδιότητα του αντιδημάρχου πολιτισμού, δεν έχει καμία αυτοτέλεια και κανένα όργανο διεύθυνσης της λειτουργίας του. Διαθέτει μόνον έναν υπάλληλο του Δήμου ως φύλακα, ο οποίος ανοίγει καθημερινά το Μουσείο για τους επισκέπτες.

Το Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης διαθέτει πλούσια συλλογή μηχανημάτων από εργοστάσια της πόλης, που συγκροτήθηκε από δωρεές και εξαγορές. Για την αποκατάσταση των μηχανημάτων δημιουργήθηκε, σε ένα από τα κτίρια που παραχωρήθηκαν στο Μουσείο, ένα ειδικό εργαστήριο με σύγχρονο εξοπλισμό, το οποίο και αποκατέστησε τα μηχανήματα που βρίσκονται εκτεθειμένα στο Μουσείο.

[1] Επειδή το Υπουργείο Πολιτισμού δεν επιθυμούσε τότε, «για λόγους γενικότερης πολιτικής», την ίδρυση νομικού προσώπου, πρότεινε να εξακολουθήσει να λειτουργεί το ΚεΤεΠο-ΒΜΕ ως τμήμα της ΔΕΑΕ με τον όρο «θεσμός».

[2] Η σύμβαση αυτή δεν ανανεώθηκε το 2008, επί υπουργίας  Γ. Βουλγαράκη.