Αρχαιολογικοί Διάλογοι

Από την δημιουργία του, στις εξελίξεις του σήμερα

Ο Σύλλογος φίλων Τεχνικού Πολιτισμού Ερμούπολης σας καλωσορίζει και σας ευχαριστεί για την παρουσία σας στο Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης. Ελπίζουμε, ότι και μόνο η επίσκεψη στον χώρο θα είναι για σας κάτι ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Όσον αφορά τις ομιλίες  που θα παρουσιαστούν εδώ, σίγουρα θα είναι μια μεγάλη ευκαιρία για να βγει στο προσκήνιο η ιστορία της δημιουργίας του Βιομηχανικού Μουσείου, τα χρόνια συνεχούς παρουσίας, σταθερής προσήλωσης και δράσης του Συλλόγου Φίλων Κε Τε Πο, το έργο στήριξης που παρήχθη αυτά τα χρόνια από τα μέλη και τους φίλους του, αλλά και ευκαιρία να ξαναδούμε σήμερα μέσα από ποιους δρόμους και με ποιους τρόπους θα συνεχιστεί αποτελεσματικότερα το έργο της διατήρησης του Βιομηχανικού Μουσείου της Ερμούπολης, ως ζωντανού και δημιουργικού πυρήνα της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης, αλλά και μετατροπής του σε ένα Πολιτιστικό και Ερευνητικό Κέντρο της Ελλάδας, όπως ονειρεύτηκαν οι επιστήμονες και ερευνητές πού συνέβαλαν στην δημιουργία του.

Σήμερα που ανοίγει αυτή η συζήτηση και ελπίζουμε να δημιουργηθεί ένας γόνιμος διάλογος, το Βιομηχανικό Μουσείο της Ερμούπολης έχει διανύσει ήδη έναν σημαντικό κύκλο ζωής, ίσως και τον σημαντικότερο, γιατί μέσα σ αυτόν γεννήθηκε και διαμορφώθηκε: ήταν απαρχές της δεκαετίας του 1980, όταν η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ερμούπολης με τον ιδιαίτερο βιομηχανικό της χαρακτήρα απασχόλησε μια ομάδα ιστορικών του Kέντρου Nεοελληνικών Eρευνών του Eθνικού Iδρύματος Eρευνών. Το δύσκολο αυτό εγχείρημα τής δημιουργίας του Kέντρου Tεχνικού Πολιτισμού της Ερμούπολης, με κύρια δράση το Bιομηχανικό Mουσείο της πόλης, γεννήθηκε, ως αποτέλεσμα του συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στην Ερμούπολη το 1985 , με θεματική την ιστορία της πόλης. απ την έμπνευση, επιμονή και τις ακούραστες προσπάθειες του ιστορικού Βασίλη Παναγιωτόπουλου. Όλο το φιλόδοξο αυτό σχέδιο , όλο αυτό το όνειρο, ξεκίνησαν ομάδες εξειδικευμένων επιστημόνων από την αρχική ομάδα εργασίας που είχε φτάσει  στο νησί , για την αναγνώριση και συλλογή αντικειμένων, για τη  δημιουργία  του ΒΜ. υπό την καθοδήγηση του Βασ. Παναγιωτόπουλου, της Χρ. Αγριαντώνη, του Ν. Μπελαβίλλα και συνεργατών τους, τα ευρήματα που κατέγραψαν σταδιακά, αποτύπωσαν, και διέσωσαν ήρθε στο φώς αυτή η μοναδική βιομηχανική ιστορία της πόλης. Το  υλικό συγκεντρώθηκε και το 2002 εγκαινιάστηκε η λειτουργία του που υποστηρίχθηκε από το Δήμο της Ερμούπολης..,. Εδώ, θέλω να Καλωσορίσω και να ευχαριστήσω από καρδιάς την κα  Μαρία Μαυροειδή, βιομηχανική αρχαιολόγο, φίλη από πάντα και από τους βασικούς συντελεστές της δημιουργίας του Μουσείου της Ερμούπολης), μητέρα τών αρχείων προφορικών μαρτυριών, τον ιστορικό κ. Χρήστο Λούκο, υποστηρικτή της ιδέας, που πρόσφερε τις γνώσεις του στο στήσιμο των αρχικών εκθέσεων και την Μουσειολόγο κα Ερατώ Κουτσουδάκη που έβαλε με ζήλο σάρκα και οστά σ αυτό το όραμα.. όπως επίσης το μέλος του ΔΣ αρχαιολόγο κα Χαμεζοπούλου για την έρευνα και ανακοίνωση  της σχετικά με το βιομηχανικό κτίριο της αποθήκευσης καλωδίων και φυσικά τον μόνιμο αρωγό και συνοδοιπόρο μας κ Αχιλλέα Δημητρόπουλο.

Σήμερα το ΒΜ, αποτελεί πλέον μία πολύ αξιοσημείωτη συλλογή ιστορικού βιομηχανικού εξοπλισμού στην Eλλάδα η οποία μαζί και με άλλα δείγματα της  βιομηχανικής ιστορίας της Ερμούπολης φυλάσσεται στα τρία κτίρια που αποτελούν το βιομηχανικό συγκρότημα του μουσείου:  (Χρωματουργείο Κατσιμαντή,  Σκαγιοποιείο Αναιρούση και Βυρσοδεψείο Κορνηλάκη). Η περιουσία του προέρχεται από την περίοδο της εγκατάστασης των προσφύγων στην Ερμούπολη και της αρχής της γένεσης αυτής της πόλης,  από την ίδρυση της εταιρείας «Ελληνική Ατμοπλοΐα» το 1857 υπό την οποία πρωτολειτούργησε το Νεώριο, με το ξεκίνημα της ξυλοναυπηγικής –το 1905 περίπου. Αλλά διασώθηκε και εξοπλισμός της τυπογραφίας της Ερμούπολης και της Άνω Σύρου που αντιπροσωπεύει κάθε στάδιο της τεχνολογικής εξέλιξης που ακολούθησε η τυπογραφία. Πιεστήρια, όπως το Albion Press- αγγλικό του 1875, χειροκίνητο πιεστήριο επισκεπτηρίων και φακέλλων του Emil Kahle – γερμανικό του1890, φανερώνουν την ακμή της τυπογραφικής τέχνης αυτής της εποχής.  Μαζί τους διασώθηκαν εκδόσεις της περιόδου 1828-1900, 1.540 τίτλων περίπου διδακτικών βιβλίων, δοκιμίων, γαλλ. μυθιστορημάτων υψηλής ποιότητας που βραβεύτηκαν με διεθνή μετάλλια και βραβεία, και ακόμα δείγματα λιθογραφικής τέχνης, όπως και συλλεκτικά βιβλία από τα φημισμένα τυπογραφεία Φρέρη, Βελλόπουλου, Ρενιέρη, Πρίντεζη και Μελισταγούς Μακεδόνος.

Στο κτιριακό συγκρότημα φυλάσσονται μηχανήματα και από πολλές βιομηχανικές μονάδες που μαρτυρούν επίσης τη μεγάλη βιομηχανική ανάπτυξη της πόλης (Σκαγιοποιία 1889 –  Βυρσοδεψία 1870 – Υαλουργία 1871, Κονσερβοποιία, Λουκουμοποιία, εμπόριο, με κορυφαία την Κλωστουφαντουργία του 1900–1905, που άντεξε μέχρι το 1950. Πρόκειται για  μαρτυρίες που όταν συγκεντρωθούν και μελετηθούν, συμβάλλουν στην κατανόηση των αλλαγών της κοινωνίας, της εργασίας και των συνθηκών που επέδρασαν στην ζωή της πόλης.

Εκτός από τα μηχανήματα και τα εργαλεία, σημαντική για τους ειδικούς, θεωρείται  και η βιβλιοθήκη του Μουσείου η οποία ξεκίνησε από μια  συλλογή παλαιών τεχνικών εκδόσεων του τέλους του 19 ου αιώνα και αποτυπώνουν την εξελικτική πορεία των μεθόδων παραγωγής. Το υλικό αυτό προέρχεται από δωρεές των βυρσοδεψείων Κούτση- Δενδρινού, , του σχεδιαστή υφαντουργίας Λέοντος Δούνια, του χημικού – μηχανικού Φαίδωνα – Γεωργίου Κοντόπουλου, τα δε σχέδια από το αρχείο του ναυπηγού Κων/νου Φιλίππου. Ο Υπεύθυνος λειτουργίας του ΒΜ κατέγραψε και ταξινόμησε το υλικό με στόχο τη δημιουργία μιας σύγχρονης τεχνικής βιβλιοθήκης, λίαν ενδιαφέρουσας και προσβάσιμης στους ερευνητές.

Στον εξωτερικό χώρο του φιλοξενείται ο τροχός του τροχοκίνητου πλοίου Πατρίς (έμβλημα πλέον του μουσείου) που ανήκε στην «Ελληνική Ατμοπλοΐα» (πρώτη ατμοπλοϊκή εταιρία της χώρας με έδρα την Ερμούπολη)  και βυθίστηκε μετά από πρόσκρουση σε ύφαλο έξω από την Κέα το 1868. Το 2007, 139 χρόνια μετά το ναυάγιο, πραγματοποιήθηκε η ανέλκυση ενός από τους δύο τροχούς του και η συντήρησή του έγινε από εξειδικευμένη ομάδα του τμήματος συντήρησης αρχαιοτήτων των ΤΕΙ Αθήνας, με χρηματοδότηση της Οικογένειας Γ. Μ. Πατέρα, στη  μνήμη του ιδίου.

Σε αυτή την σύντομη περιήγηση στην πλούσια κληρονομιά του μουσείου της Ερμ/λης, θα ήθελα να προσθέσω δυο λόγια και για μια κατηγορία νεώτερου υλικού που φυλάσσεται  στο υπόγειο και σε αποθήκες του Δήμου. Είναι οι γραφ/νές και αριθμ/νές διαφόρων εποχών, ένα μεγάλο αρχείο από τη λειτουργία της Σχολής Μηχανικών και του Νεωρίου, όπως και σημαντικές αεροφωτογραφίες του 1970, ο ατμοκίνητος μηχανισμός πηδαλίου του γερανού Σύρος Μαμμούθ, κινηματογρ μηχανές, υδραντλίες, πρέσα συσκευασίας ντομάτας, παλάγκα, αργαλειοί, ανέμη, πετρελαιοκινητήρες και βέβαια το πρώτο ηλεκτροκίνητο αυτ. το enfieldκατασκευής 1970 στο Νεώριο.

Κάτι λίγο για την ταυτότητα αυτού του συλλόγου , που ξεκίνησε την λειτουργία του απ το 1996 με εθελοντές,  ως αρωγός του Δήμου όσον αφορά την λειτουργία του Βιομηχανικού Μουσείου και μετά από μια περίοδο παύσης επαναλειτουργεί αδιαλείπτως. Ο Σύλλογος Φίλων παράγει ουσιαστικό έργο , με τη συνεργασία όλων των μελών του ΔΣ και των φίλων του και δουλεύει με όρεξη,  επίμονα και ανυποχώρητα βάζοντας στόχους και προσπαθώντας  να συμβάλει στην ζωντανή παρουσία αυτού του Μουσείου, ως Κέντρο Πολιτισμού, Ιστορίας και Έρευνας.

Έχει σκοπό την υλοποίηση δραστηριοτήτων του Μουσείου, όπως περιοδικές εκθέσεις, επιμορφωτικές εκδηλώσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, απόκτηση σημαντικών εκθεμάτων, γενικότερα στον εμπλουτισμό του καθώς και στην αναζήτηση δωρεών και χορηγιών. Στόχοι του Συλλόγου  είναι  η προβολή του Βιομ. Μουσείου, η προστασία – διάσωση – συντήρηση των εκθεμάτων και περιουσιακών του στοιχείων και η συνεχής ανάπτυξή του σε πνευματικό σταθμό του νησιού της Σύρου και όλων  των Κυκλάδων.

Η πραγμάτωσή τους  σήμερα συναντά ποικίλα εμπόδια τα οποία εντείνουν την αγωνία για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του Κέντρου Τεχνικού Πολιτισμού συνολικά. (Και βέβαια όχι τόσο της οικονομικής που έτσι κι αλλιώς δεν ήταν ποτέ εύκολη). Ίσως τώρα, περισσότερο από ποτέ, να  είναι αναγκαία (ίσως και απάντηση στην αγωνία μας) η ενίσχυση των ευρύτερων δεσμών του Μουσείου π.χ. με την Βιομηχανική Αρχαιολογία, το ticchi, τους ερευνητές  και επιστήμονες και πανεπιστημιακούς  που έχουν σχέση με το αντικείμενο αλλά και το κοινό της τοπικής κοινωνίας μας (εκπαίδευση, οργανισμοί, επαγγελματίες, συντ/χοι, εργάτες που έχουν δουλέψει στη βιομηχανία  της  Σύρου) για  την συμμετοχή όλων στη ζωή του μουσείου,  τις δραστηριότητες με επίκεντρο το Μουσείο και την σταθερή προσήλωση στην περαιτέρω αναβάθμισή του.

Ένα μεγάλο έργο που έχει επιτελεσθεί και επιτελείται από τον Σύλλογο ΚΕΤΕΠΟ, είναι η διάσωση αντικειμένων / ιστορικών τεκμηρίων. Απ όπου κι αν βρίσκονται και με ευθύνη και έξοδά  του,  μεταφέρονται με μεγάλη προσοχή και ασφάλεια στις Αποθήκες του ΒΜ, αφού προηγουμένως συντηρούνται από φίλους μας μηχανικούς, πού με μεράκι, χωρίς να υπολογίζουν ποτέ χρόνο και κόπο, έχουν επαναφέρει αρκετά στην πρώτη μορφή τους και πολλά γίνονται εκθέσιμα και κάποιες φορές, λειτουργικά.

Ο Σύλλογος Φίλων ΚΕΤΕΠΟ, διοργάνωσε, πολλές εκθέσεις , με μεγάλη επιτυχία και επισκεψιμότητα, εκθέσεις που μέσα απ αυτές αναπτύχθηκαν και ανακινήθηκαν συναισθήματα, νοσταλγία, περηφάνεια, συγκίνηση, στη βάση του κοινωνικού ιστού που δούλεψε στην βιομηχανία. Στα χέρια, στις φιλικές και αγαπητικές σχέσεις που γεννήθηκαν, στις σχέσεις αφεντικών  και εργατών, στην παιδική και γυναικεία εργασία, θέματα που σήμερα είναι καίρια και άξια έρευνας.

Μερικές απ αυτές είναι η έκθεση Μηχανουργών/ Μηχανουργείων, η έκθεση για το Νεώριο Σύρου, για την Νυκτερινή Σχολή Μηχανικών, για το ναυάγιο του ατμόπλοιου Πατρίς προ 150 ετών και την ανέλκυσή του, για την Φιλαρμονική Σύρου στα 150 χρόνια της ίδρυσής της, για το πρώτο ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο Enfield (συνεργασία με τον Σύλλογο Παλαιών Οχημάτων) που όταν βρέθηκε αυτό ήταν ένα ημιτελές ηλεκτρικό αυτοκινητάκι, της πρώτης γραμμής παραγωγής, αφημένο σε μια αποθήκη , για το Κυνήγι, τα Σμυριδωρυχεία της Νάξου, τους Μεταλλωρύχους της Σερίφου, καλύπτοντας μια αρκετά καλή και εν πολλοίς άγνωστη θεματολογία και πρόσφατα έκθεση προς τιμή στους δωρητές μας και στην εμπιστοσύνη που μας έδειξαν και που ανέδειξε κυρίως οικιακό εξοπλισμό του 20ου αι, μηχανουργικό, ναυτιλιακό, κινηματογραφικό, αρχές ηλεκτροφωτισμού, κα.

Διοργάνωσε παρουσιάσεις βιβλίων, και εργαστήρια δημιουργικής απασχόλησης για παιδιά για την ευαισθητοποίησή τους στην βιομηχανική ανάπτυξη.

Και φυσικά, αυτός ο Σύλλογος, με τα χρόνια της συνεχούς παρουσίας και δράσης του, υπήρξε σταθερός αρωγός στην εύρυθμη λειτουργία του Μουσείου, με κάθε τρόπο, παραλαμβάνοντας αντικείμενα δωρεών, και παρέχοντας στο Μουσείο τα ηλεκτρονικά μέσα που είναι απαραίτητα, για την προβολή τής ιστορίας των εκθεμάτων. Επιμελήθηκε  και εκτύπωσε ενημερωτικά φυλλάδια αλλά και κάλυψε αρκετές δαπάνες, όποτε ζητήθηκαν, μέσω φίλων  που αγαπούν, σέβονται την ιστορία του νησιού και γνωρίζουν την ιδιαίτερη αξία του ΒΜ στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας.

Αλλά, τα θέματα που ζητούν επίλυση είναι πολλά. Οι αγκυλώσεις επίσης, όπως και η έλλειψη πόρων. Η σωστή αποθήκευση, αξιοποίηση, συντήρηση και έκθεση, έχει πλέον καταστεί δύσκολη, έως αδύνατη.

Κάποιες απ τις μηχανές, περιουσία του ΒΜ, κυρίως του παλαιού τεχνικού εξοπλισμού του Νεωρίου, αγγλικές ,των αρχών του 20ού αι., βρίσκονται εκτεθειμένες σε ανοιχτό χώρο, είναι σχεδόν εγκαταλελειμμένες, αφημένες στην τύχη τους και έρμαια των καιρικών συνθηκών. Εκτιμούμε απαραίτητη μια συστηματική  μέριμνα για τη συντήρηση και την έκθεσή τους και αδήριτη την ανάγκη για μια νέα Μουσειολογική Μελέτη που θα ανανεώσει την μορφή του και θα συμπεριλάβει την κατασκευή προστατευτικού στεγάστρου για όλα τα εξωτερικά εκθέματα..

Βέβαια, ανασταλτικός παράγων στην επίτευξη των στόχων μας, είναι οι συνεχείς απώλειες των περιουσιακών στοιχείων του ΒΜ, το οποίο ανήκει μεν στον δήμο, αλλά ο Σύλλογος απ το καταστατικό του είναι επίσης υπεύθυνος για την προστασία της βιομηχανικής ιστορίας της Σύρου και με κάθε τρόπο πρέπει να διαφυλάσσει τον τόπο από διάφορες αλλαγές που προκύπτουν μιας και σημερινές αποφάσεις και προτάσεις ατόμων ή θεσμών, τελικά καθιερώνονται και αποβαίνουν μελλοντικά μη αναστρέψιμες και εις πολλές φορές εις βάρος μιας ολόκληρης πόλης. Δυστυχώς πολλά κτίρια που αγοράστηκαν με το πρόγραμμα urbanειδικά για την κατασκευή του ΚεΤεΠο, με την  αξιοποίηση παλαιών εργοστασίων, μηχανημάτων, χώρων εργασίας, έχουν κατατμηθεί ή παραχωρηθεί προσωρινώς και αυτό έχει δυσκολέψει την σωστή οργάνωση και έκθεση πολύτιμων τεκμηρίων μιας ανεπανάληπτης ιστορίας..

Ενώ το Κτίριο Κορνηλάκη, σύμφωνα με την μελέτη εθεωρείτο κεντρικό κτίριο τού συγκροτήματος του Βιομηχανικού Μουσείου, παραχωρήθηκε από τον δήμο στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και στέγασε επί χρόνια την Βιβλιοθήκη του, ελλείψει χώρων και ελλείψει οικονομικών πόρων του δήμου για την επισκευή και στήριξη του.
Αυτό δεν σημαίνει κατ’ ουδένα λόγο ότι ο Σύλλογος δεν επιδιώκει συνεργασίες με φορείς όπως το Πανεπιστήμιο. Το αντίθετο, χαίρεται για την ύπαρξή του και για τις φρέσκιες ιδέες που ανανεώνονται συνεχώς και  βλέπει ειδικά τον εκπαιδευτικό τομέα, του τμήματος βιομηχανικού σχεδίου, τους καθηγητές και φοιτητές του,  ως προνομιακό πεδίο για την μετάδοση και την αναπαραγωγή της αξίας που έχει η γνώση αυτού του παρελθόντος για το παρόν, μέσω τής επίδρασης νέων τεχνολογιών.. Εξάλλου πάντα επιδίωκε την διασύνδεση με την εκπαιδευτική κοινότητα  και γνωρίζει πως με την υλοποίηση καινοτόμων προγραμμάτων συνεργατικού χαρακτήρα, θα υπάρξει ένα αειφόρο μέλλον στην συνέχιση της λειτουργίας και της δράσης του.

Επίσης στο κτίριο που βρισκόμαστε, το πρώην Χρωματουργείο Κατσιμαντή, πού ανακαινίστηκε με χρήματα της ΕΕ πρόγραμμα urban με ειδικό σκοπό την δημιουργία ΒΜ , δυστυχώς δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο ωφέλιμος χώρος του α ορόφου εδώ και χρόνια, γιατί φιλοξενείται υπηρεσία του δήμου. Και έτσι, όλος ο όροφος παραμένει αναξιοποίητος ως προς τον σκοπό δημιουργίας του..
Ένα φλέγον θέμα που οπωσδήποτε πρέπει να αναφερθεί, είναι ο χαρακτηρισμός του Σκαγιοποιείου Αναιρούση, ως επικίνδυνο και μη επισκέψιμο. Μιλάμε για το μοναδικό βιωματικό Μουσείο στην Ελλάδα,  για πολλά χρήματα που δόθηκαν για την διάσωση τού καταπληκτικού εξοπλισμού του. Αυτό υπέστη κάποιες μικρές ρωγμές πριν από πολλά χρόνια από όμορο ακίνητο, που κατέληξαν σε φθορές των τοιχίων του και σήμερα έχει καταντήσει κλειστό, αναμένοντας τεχνικές υπηρεσίες, υπουργεία και γραφειοκρατικές διαδικασίες. Ο Σύλλογος με επανειλημμένες επιστολές , έχει τονίσει τόσο το θέμα των επισκευών που πρέπει να γίνουν, ώστε να ξαναγίνει επισκέψιμο, αλλά και της επικινδυνότητας του κτιρίου πλέον…

Μέσα  στους στόχους μας, είναι η επαναλειτουργία του εργαστηρίου συντήρησης παλαιών μηχανημάτων, που διακόπηκε εξαιτίας της έλλειψης πόρων. Αυτό, τώρα βρίσκεται σε κακή κατάσταση ενώ σε άλλους χρόνους, υπήρξε, ένας οργανωμένος και καλά φυλαγμένος χώρος συντήρησης μηχανημάτων από εξειδικευμένους τεχνικούς. Τώρα, θα μπορούσε να λειτουργήσει με τη βοήθεια συνταξιούχων μηχανικών, μελών μας και  φοιτητών του Τμ Σχεδίασης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, κάτω απ το βλέμμα των  καθηγητών τους ,ως πρακτική εκπαίδευση και ως μόνιμη διασύνδεση των δύο αυτών πολιτιστικών πόλων του νησιού, και ως προσφορά της κοινότητας στην ανάδειξη της βιομηχανικής κληρονομιάς, τής κληρονομιάς που είναι η ψυχή και η ουσία που αναδύεται σ αυτή την πόλη.

Σε αυτή τη διαδρομή σταθερή επιδίωξή μας είναι η συνάντηση όλων εκείνων που ενδιαφέρονται να συνεργαστούν για αυτό το σκοπό. Αλλά παράλληλα επιδιώκουμε ως Σύλλογος Φίλων να έχουμε μια τέτοια δραστηριότητα, που να συνιστά διαρκές κίνητρο και αφετηρία γόνιμου διαλόγου για την ανταλλαγή ιδεών και την επίλυση θεμάτων. Γιατί έχουμε την πεποίθηση, ότι όσο αντίξοες και αν είναι οι σημερινές συνθήκες, η ζωή και οι προοπτικές του Μουσείου της πόλης διασφαλίζονται, όταν στηρίζονται στους ανθρώπους της. Και η τοπική κοινότητα μπορεί να παραγάγει πολιτισμό !!!..

Εξάλλου αυτό το Μουσείο αφηγείται με κάθε τρόπο τις ιστορίες των κτιρίων, των μηχανημάτων, των εργαλείων και των εκατοντάδων χεριών που τα χρησιμοποίησαν η τα δημιούργησαν.  Οφείλουμε να σεβαστούμε το παρελθόν τους.

Σήμερα η παρουσία της Μαρίας Μαυροειδή εδώ, είναι μεγάλη τιμή για μάς. Από χρόνια φίλη της Ερμ/λης  και από τους πρωτεργάτες της δημιουργίας του βιομηχ. μουσείου. Οι γνώσεις και οι εμπειρίες της πολύτιμες σε όλους τους τομείς… Σ’ όλα τα σημεία του μουσείου υπάρχουν ίχνη από την εργασία της εδώ, εργασία που έκανε πάντα με μεράκι, ουσιαστικά, δυναμικά, ακούραστα.

Την επόμενη φορά που θα συναντηθούμε, θα έχουμε την ευκαιρία να σας παρουσιάσουμε ένα ολόκληρο αρχείο προφορικών μαρτυριών, συνεντεύξεων που της παραχώρησαν εργάτες των τότε εργοστασίων. Αυτό το πρωτόλειο αρχείο, η Μ. Μαυροειδή, σαν διευθύντρια του Ιστορικού αρχείου της ΔΕΗ επιμελήθηκε, το μετέτρεψε τεχνολογικά σε κάτι νέο, και μας το δωρίζει, για να πλαισιώσει το πάζλ των συλλογών φέρνοντας στην επιφάνεια με τη ζωντάνια των αφηγήσεων, τις συνθήκες εργασίας, τις εργατικές σχέσεις μιας δύσκολης εποχής του αρχών 20ου αι και που αναδεικνύουν και ερμηνεύουν, τις κοινωνικές δομές στη νεότερη ιστορία της Σύρου. Και εννοείται πώς θα αφιερωθεί στα χέρια των εργατριών και εργατών και των οικογενειών τους.